Lâm Tế Ngữ Lục trích

Này các bạn tu! Những người xuất gia còn trẻ thì cần phải học đạo; tôi đây (hồi còn trẻ) ngày nào cũng lưu tâm học hỏi giới luật và uy nghi, và đã từng nghiên cứu tìm hiểu và tham vấn không biết bao nhiêu kinh luận.

Sau một thời gian tôi mới biết đó chỉ là những phương dược cứu đời, được diễn bày qua hình thức lý thuyết. Vì vậy cho nên tôi đã nhất thời buông bỏ tất cả để đi tham vấn và tập thiền. May mắn vì gặp được các bậc thiện tri thức lớn cho nên tôi mới có được con mắt đạo để có khả năng nhìn thấy rõ ràng nhận được ai thật sự là những vị cao túc đang có mặt ở trên đời, ai là giả dối.

Cái thấy này không phải tự mình có được từ khi mẹ mình sinh ra, mà là thấy do sự mài dũa, luyện tập, thể nghiệm và nghiêm tầm rồi một mai tự mình chứng ngộ.

[.....]

Này các bạn tu, chân lý khó đạt tới, Phật pháp rất u huyền, tuy nhiên ta vẫn có thể đi vào các lãnh vực ấy để đạt được kiến giải. Ngày này qua ngày khác, tôi chỉ ngồi đây mà thuyết giảng và đánh phá, những hầu hết bọn họ có chịu để ý đâu.

Ngàn lần vạn lần họ vẫn tiếp tục dẫm chân lên những cùng đất đen tối, không nhận ra được một cái gì rõ ràng, độc lập, chiếu sáng. Chỉ vì các vị còn thiếu đức tự tin, cứ đi tìm kiến giải trên chữ nghĩa văn cú. Nửa đời người đã đi qua mà vẫn còn ỷ lại vào kẻ khác, tiếp tục khiêng tử thi của chính mình như mộ gánh nặng mà đi trong cõi nhân gian.

(....) Này các vị đại đức! Khi nghe tôi nói rằng ngoài kia không có pháp gì để tìm cầu cả thì lại có những kẻ học nhân hiểu lầm, nghĩ rằng phải đi tìm ở bên trong. Họ ngồi xuống bất động, quay mặt vào tường, lưỡi dán vào nóc họng, cho rằng đó là pháp môn của Bụt, của Tổ. Họ lầm to!

Nếu quý vị cho rằng cái tĩnh (cảnh thanh tịnh bất động) là đạo thì quý vị đã nhìn nhận cái vô minh là ông chủ. Ngược lại, quý vị nhận cái động là đạo thì hóa ra các loài cây cối đang động đậy ngoài kia là đạo hay sao? (...)

Nếu quý vị muốn tìm nó trong cái động, nó sẽ đứng trong cái tĩnh; nếu quý vị muốn tìm nó trong cái tĩnh, nó sẽ đứng trong cái động, giống như con cá trong dòng suối đang vỗ sóng nhảy lên.

(Lâm tế Ngữ Lục - Người Vô Sự - Thích Nhất Hạnh)