Đôi điều về sự "Dối trá"

Bữa có xem phim, thấy câu của Mark Twain rằng: Sự dối trá đi được nửa vòng trái đất trong khi sự thật còn đang xỏ giày (A lie can travel halfway round the world while the truth is putting on its shoes). Vậy rằng, liệu có thật như thế hay không?

Xét đến cùng, sự dối trá hay sự thật thì cũng đến với chúng ta như những thông tin khách quan. Vậy lý do vì đâu, mà sự dối trá có thể lan xa đến như vậy! Nếu đó không phải là sự dối trá có hệ thống, bị bưng bít?!

Bởi nếu thông tin đến từ nhiều chiều, và độc lập thì hẳn con người chẳng bị đánh lừa "lâu" đến như vậy! Vì rõ ràng, nửa vòng trái đất không phải là một quãng đường ngắn!

Mark Twain phát biểu rằng: "Vinh quang được xây dựng trên sự dối trá sẽ sớm trở thành gánh nặng khó chịu nhất. Thật dễ dàng khiến cho mọi người tin vào lời nói dối, và cũng thật vất vả khi làm lại việc đó một lần nữa" (The glory which is built upon a lie soon becomes a most unpleasant incumbrance. How easy it is to make people believe a lie, and how hard it is to undo that work again! - Mark Twain in Eruption).

Nhưng rõ ràng, sự xuất phát tự thân là điều rất khó có thể kỳ vọng, khi con người còn chưa đạt tới ý thức tự giác cao, chịu một cơ chế kiểm soát chặt chẽ, và còn đứng trước quá nhiều cám dỗ!

 Tôi khác với Washington; Tôi có nguyên tắc lớn hơn và cao hơn. Washington không thể nói dối. Tôi thì có thể nói dối, nhưng tôi sẽ không làm vậy

-

I am different from Washington; I have a higher, grander standard of principle. Washington could not lie. I can lie, but I won't